Кыргызстан, г. Бишкек,
ул. Абдрахманова 208

«УЛУУ тоонун композитору»

08 Окт 2014

2014 жылдын 4 октябрында саат 11-00 де Кыргыз Республикасынын Улуттук китепканасынын сейрек кездешүүчү жана өзгөчө балуу басмалар бөлүмуүндө Калый Молдобасановдун 85 жылдыгына арналган «УЛУУ тоонун композитору» деп аталган китеп сурет кергезменун ачылышы болот.

Кыргыз Республикасынын эл артисти (1974), композитор жана дирижер Калый Молдобасанов 1929-жылы 28- сентябрда Ак-Талаа районунун Терек айлында туулган.Атасы Молдобасан Мусулманкулов ез учурунда кунестуу жергебиздеги атактуу акын маначылардын бири болуп,эл артисти деген наамды алган алгачкы заркарлардан болгон. .Болочок композитор атасынан элдик ырларды жана куулорду угуп,алардын уйуно келип турушкан Тоголок Молдо,Мураталы,Атай,Карамолдо ендуу кыргыздын элдик керкем енорунун улуу окулдерунун ыр,куулерун ,жомоктор менен уламыштарынын тугелбес казынасын езуне мурастаган.

Ал 12 жашында эле эл аспаптар оркестрине катышып.анын жетекчиси П.Ф. Шубинден таалим алган. 1954 -жылы Чайковский атындагы Москва консерваториясынын улуттук белумун ,1973- жылы Кыргыз мамлекеттик искусство институтун бутурген.

К. Молдобасанов 1954 — 1972 жылдары Кыргых опера жана балет театрында дирижер ,1973 -жылдан Кыргыз мамлекеттик искусство институтунда композиция классы боюнча педагог жана Кыргыз композиторлор союзунун терагасынын орун басары ,терагасы (1979- 96),ошол эле мезгилде (1983- 1986) Б.Бейшеналиева атындагы Кыргыз мамлекеттик искусство институтунун ректору, 1996-жылы Кыргыз мамлекеттик академиялык опера жана балет театрынын башкы дирижеру жана керкем жетекчиси болуп иштеген.

Композитордун бир нече симфониялык бийлери, сюиталары, кантаталары,аспаптык пьесалары,вокалдык чыгармалары бар.Ал элдик обон,куулерду иштеп чыгып,эл аспаптар оркестри учун оригиналдуу чыгармаларды жараткан..Ошондой эле балдарга арнап ырдын жыйнактарын.фортепьянолук 24 пьеса жазган.

Анын «Гулде Кыргызстан», «Шацдан Кыргызстан» кантаталары, «Биздин кундун адамдары», «Бактылуу жаштык» симфониялык сюиталары, «Кыздын ыры» , «Жайлоодо» «врттенсун бозой жалынга», «Кел вальсы» жана «Бак тигели», «Кызыл топ» жана башка ырлары,аспаптык чыгармалары арбын.

К. Молдобасанов катышуусу менен «Манас» (Власов,Малдыбаев,Фере,1966), «Белгисиз солдат» (Молчанов, 1967), «Отелло» (Верди,1968), «Айчурек» (1986) опералары жана «Асель» (Власов, 1967) балети коюлган.Анын «Манкурт женунде баян» (1990) балети чоц ийгиликке жетишкен.Ошондой эле ал Москва,Ленинград,Алматы жана башка шаарлардын театр спектаклдеринде да дирижерлук кылган.

Кыргыз Республикасынын Гимнинин авторлорунун бири.

Композитордун искусствого сицирген эмгеги жогору бааланып,СССР дин эл артисти (1979),Социалистик Эмгектин Баатыры(1991) деген наам берилип,Ленин,Эмгек Кызыл Туу,Ардак белгиси,3-даражадагы Манас ордендери ,медалдар менен сыйланган.

ДареппБишкек ш, Ю.Абдрахманов кочосу,208

Кырг ыз Республикасынын Улуттук китепканасы.
Телефон: 30-46-96